Vivaldiconcert met aparte spot op muziekbibliotheek
Gisteravond (15 maart) vond in het MCO een bijzonder concert plaats rondom de Nederlandse première van Vivaldi's recent ontdekte fluitconcert Il gran Mogol (RV 431a).
Voor deze gelegenheid bleef de muziekbibliotheek open.
In een toespraak vertelde manager Martie Severt over de rol en de unieke collectie van de muziekbibliotheek. Aan zijn uitnodiging om er na het concert een kijkje te komen nemen gaven velen gehoor. Ziehier de tekst van zijn voordracht:
Het is me een groot genoegen u iets te mogen vertellen over collecties en dienstverlening van de Muziekbibliotheek van de Omroep en ik zal daarbij Vivaldi niet vergeten.
Straks zal Kees Vlaardingerbroek een toelichting geven op Vivaldi en de werken van hem die vanavond worden uitgevoerd. Kees is een regelmatige gebruiker van de muziekbibliotheek: hij betrekt er partituren, leent boeken en kijkt de tijdschriften in.
Dat gebruik van de bibliotheek is typerend voor omroepmedewerkers die betrokken zijn bij de programmering van concertseries en festivals, radioprogramma’s en andere muziekactiviteiten. De muziekbibliotheek is een muziekinformatiecentrum waarvan de kern wordt uitgemaakt door een grote en veelzijdige collectie bladmuziek, die grotendeels dankzij een voortreffelijke catalogus doorzoekbaar is gemaakt. Deze (sinds enkele jaren online toegankelijke) catalogus oogst lof in binnen- en buitenland. Dat klinkt onbescheiden, maar deze lofuitingen zijn welgemeend en mijns inziens ook terecht. Ze zeggen iets over de vakbekwaamheid van het team van catalogiseerders en over de gebruikers en de eisen die zij aan de catalogus stellen. Een deel van die gebruikers is werkzaam bij het MCO: met name denk ik aan de bibliothecarissen van orkesten en koor. Zij zorgen ervoor dat dirigenten, solisten, en natuurlijk de musici kunnen beschikken over de juiste partituur en orkestpartijen of de juiste koorpartituur.
Ook u kunt gebruik maken van deze catalogus en daarin informatie over componisten en werken opzoeken. Met name het kunnen zoeken op bezetting maakt het makkelijk heel gericht repertoire te vinden.
Vanwege het gevarieerde en bijzondere muziekrepertoire dat in de afgelopen 80 jaar door de omroepen is uitgevoerd en uitgezonden beschikt de bibliotheek nu over de grootste collectie bladmuziek in Nederland. Dat repertoire is veel breder dan wat orkesten en het koor uitvoeren. Er is ook bladmuziek voor orgel, piano, strijkkwartet, zangstem en vele andere bezettingen. U vindt in de bibliotheek alle muziek die wordt uitgevoerd, opgenomen en uitgezonden.
Naast klassieke muziek is er ook ander repertoire: lichte muziek, popmuziek, jazz. U vindt er alle arrangementen van het Metropole Orkest naast 180.000 historische arrangementen, geschreven voor vele honderden radio-ensembles in de periode 1930-1980.
Juist dat repertoire is uniek, omdat het ontstaan is in opdracht van de Hilversumse omroepen.
U weet wellicht dat tijdens zijn leven veel instrumentale werken van Vivaldi werden gedrukt in Amsterdam, toen het Mekka voor muziekdruk. Van die uitgaven is er geen te vinden in de Muziekbibliotheek van de Omroep. Begrijpelijk, er zijn maar weinig exemplaren overgeleverd en deze muziekbibliotheek is geen bewaarplaats voor kostbare handschriften of oude drukken. Voor de uitvoering van zijn werken of de bestudering ervan kunnen we terecht bij uitgaven uit de 20e eeuw, die wel volop aanwezig zijn.
Het is interessant om eens te kijken hoe vaak Vivaldi opduikt in de catalogus.
Vivaldi duikt niet op in de deelcollectie (licht)klassieke gedrukte muziek, veelal bewerkt voor salonorkest. Andere beroemde componisten duiken daar wel veelvuldig op: Bach, Handel, Schubert, Beethoven. Vivaldi was nog niet ‘herondekt’ en ‘populair’ in de bloeitijd van het salonorkest.
De naam Vivaldi duikt wel op in het songalbum: Superman returns, filmmuziek, en het gaat daar om, hoe kan het ook anders, het Theme from Spring uit de Vier Jaargetijden.
Er zijn veel muziekwerken waarin de naam Bach, Handel of Beethoven in de titel voorkomt. Voor Vivaldi gaat dit niet op. Een uitzondering vormt Export Vivaldi voor orkest uit 1978 van Willen Breuker, in memoriam Waldo de los Rios.
Ook zijn er 37 composities die gebruik maken van een thema van Vivaldi.
In totaal zijn er 1167 uitgaven met werken van de componist Vivaldi aanwezig, merendeels instrumentaal, maar het gaat hier niet om unieke werken. Veel werken zijn aanwezig in verschillende uitgaven, van verschillende uitgevers. Het aantal uitgaven zal blijven toenemen, ook omdat er nieuwe werken worden ontdekt, bijv. het fluitconcert waarvan we straks de Nederlandse première zullen horen.
Ter vergelijking geef ik u een overzicht van het aantal aanwezige uitgaven van andere componisten:
Bach: 1901, Handel: 2091, Beethoven: 1000, Schubert: 817, Wagner: 434 (nu duren zijn werken gemiddeld genomen wat langer dan een sonate van Vivaldi), Webern: 113, Stravinskij: 424, Adams: 70, Louis Andriessen: 135.
Ook bij de arrangementen van het Metropole Orkest duikt de naam Vivaldi op.
Dan gaat het om de Vivat Vivaldi medley van Ruud Bos (bekend van de muziek voor de Fabeltjeskrant en Zeg eens AAA), uitgevoerd met medewerking van Jasperina de Jong. T.g.v. de 75ste verjaardag van Ruud Bos is er momenteel een mini-expositie ingericht van deze arrangeur/componist in de muziekbibliotheek. U kunt na afloop van het concert een kijkje nemen. U treft daar ook een kleine bloemlezing aan van Vivaldi uitgaven uit de afgelopen eeuw, oude en nieuwe, waaronder het nieuwe fluitconcert. Praktische uitgaven, en wetenschappelijke edities en enkele facsimile-uitgaven.
Ik noemde net al de catalogus, die u online vanuit huis kunt raadplegen. Over een paar maanden bieden wij u ook toegang tot een deel van de muziekwerken zelf in het kader van ons project Muziekschatten. Zo’n 6000 titels kunt u dan downloaden en printen en wij hopen dat u dan die muziek gaat zingen of spelen, opnemen en opsturen naar onze digitale studio. Ook nodig ik u graag uit een bijdrage te leveren aan de OmroepmuziekWiki. U leest er meer over in de brochure van de MB die u na afloop van het concert krijgt uitgereikt en op het programmablad en vanzelfsprekend op de website.
Catalogus en Muziekschatten staan tot uw beschikking en ik hoop dat u er met plezier gebruik van maakt of gaat maken. En na afloop van het concert bent u van harte welkom om een kijkje te nemen bij de tentoongestelde muziekwerken.
Laatste aanpassing op vrijdag 18 maart 2011
